ترجمه درس چهارم عربی یازدهم تجربی
اَلدَّرسُ الرَابِعُ(درس چهارم)
آدابُ الْکَلامِ
آداب سخن گفتن
(یا أیُّها الذین آمنوا اتَّقوا الله و قولوا قولاً سدیداً ) آلأحزاب: ۷۰
(ای کسانی که ایمان آورده اید، از خدا پروا کنید و سخنی استوار بگویید).احزاب:۷۰للکلام آداب یجب على المُتکلّم أن یعمّل بها و یدعُوَ المُخاطبین بکلام جمیل إلى العمل الصالح، وَ أن لا یجادلهم بتعنَُت
سخن گفتن آدابی دارد بر گوینده واجب است که به آنها عمل کند و با سخنی زیبا مخاطبان را به کار نیک دعوت کند و به قصد مچ گیری با
آنها ستیزه(بحث و جدل) نکند.
(اُدع إلى سبیل ربک بالحکمة و الموعظة الحسنة و جادلهم بالتی هی أحسَنَ) النحل: ۱۲۵
(با حکمت و اندرز نیکو، به راه پروردگارت دعوت نما! و با آنها به روشی که نیکوتر است، جدال و گفتگو کن). نحل:۱۲۵
ویجب أن یکون عاملاً بما یقول، حتى
یُغیّر سلوکهم، (لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ) الصَّف:۲۰
و باید که به آنچه می گوید عمل کننده باشد، تا رفتارشان را تغییر دهد، (چرا چیزى مى گویید که انجام نمى دهید)صف:۲۰
و یجب أن یُسَلّم قبل التکلّم «آلسّلام
قبل الکلام.» الإمام الصّادق(علیه السلام)
و باید که پیش از سخن گفتن سلام کند «سلام
کردن پیش از سخن گفتن.»
کما یجب آن یکون کلامُهٔ لیناً علی قدر عقول المُستمعین، لکی یقنعهم و یکسب مودّتهم.
همان طور که باید سخن او نرم و به اندازهٔ خرد شنوندگان باشد، تا آنان را قانع کند و دوستی آنان را به دست بیاورد.
«کلم الناس على قدر عُقولهم.» رسول الله صلی الله علیه وسلم، و «عوّد لسانک لین الکلام .» الإمام علیُّ علیه السلام
«با مردم به اندازهٔ خردشان سخن بگو.» رسول الله صلی الله علیه وسلم، و زبانت را به نرمی سخن عادت بدہ. امام
علی علیه السلام.
وعلیه أن لا یتکلم فی ما لیس له به علم، (و لا تقف ما لیس لک به علم) (الإسراء: ٢٦)
و براو(گوینده) واجب است که درباره چیزی که آگاهی ندارد سخن نگوید،(ازچیزی که بدان آگاهی نداری پیروی مکن).
وعلیه أن لا یتدخل فی موضوع یُعرّض نفسه
للتهم: «إتقوا مواضع التهم.» رسول الله صلی الله علیه وسلم
براوست که در موضوعی دخالت نکند که خویشتن را در معرض تهمت قرار دهد. «از جایگاههای تهمت بپرهیزید».
المتکلم یعرف بکلامه. «تکلموا تعرفوا، فان
المرء مخبوء تحت لسانه.» الامام علی علیه السلام
گوینده با سخنش شناخته میشود. «سخن بگویید تا شناخته شوید»، زیرا انسان زیر زبانش پنهان است».
فی بعض الأوقات قدرة الکلام أقوى من السلاح.
«رب کلام کالحسام.» الإمام علی علیه السلام
در برخی مواقع قدرت سخن از سلاح قوی تر است. «چه بسا سخنی مانند شمشیر باشد».
و رب کلام یجلب لک المشاکل. «فکر تم تکلم
تسلم من الزلل.» الامام علی علیه السلام
و چه بسا سخنی که برایت مشکلات بیاورد. «فکر کن سپس سخن بگو تا از لغزش در امان مانی».
یجب على الإنسان الاجتناب عن ذکر الأقوال التی فیها
احتمال الکذب.«لا تُحدّث بما تخاف تکذیبه.» الإمام علی علیه السلام
برانسان واجب است از ذکر سخنانی که در آن احتمال دروغ هست دوری کند. «چیزی را نگو که از تکذیب آن میترسی».
طوبى لمن لا یخاف الناس من لسانه. «من خاف
الناس من لسانه فهو من أهل النار» رسول الله صلی الله علیه وسلم، و من آداب الکلام قلته، «خیر الکلام
ما قل و دل.» امام علی علیه السلام
خوشا به حال کسی که مردم از زبانش نمی ترسند. «هرکس مردم از زبانش بترسند از اهل آتش (دوزخیان) است» رسول الله صلی الله علیه وسلم ،و از آداب سخن گفتن اندک بودن آن است. «بهترین سخن، آن است که کم باشد و گویا».
وقف رجل جمیل المطهر أمام سقراط یفتخر بملابسه و بمظهره، فقال له سقراط: تکلم حتى أراک.
مردی دارای ظاهری زیبا رو به روی سقراط ایستاد و به لباس ها و ظاهرش افتخار می کرد، سقراط به او گفت: سخن بگو تا تو را ببینم.
- ۹۶/۱۰/۰۲
